Thị trường bất động sản TP.HCM: Cao cấp nở rộ, xã hội ì ạch vì chồng chéo pháp lý

Chỉ tiêu phát triển nhà ở tại TPHCM cho năm 2024

Ngày 13/1, thông tin từ Sở Xây dựng TPHCM cho biết, năm 2024 TPHCM đã hoàn thành được một số chỉ tiêu, trong đó đã xây dựng mới 9,2 triệu m2 /8 triệu m2 sàn nhà ở (đạt 115%). Tuy nhiên, tính từ năm 2021 đến nay, tổng diện tích xây dựng mới đạt được khoảng 28,93 triệu m2 /40 triệu m2 (chỉ đạt 72,3% chỉ tiêu đề ra cho giai đoạn 2021 – 2025). Diện tích nhà ở bình quân đạt 22,6 m2/người.

Tình hình phát triển nhà ở xã hội trong năm 2024

Trong 11 tháng đầu 2024, Sở Xây dựng TPHCM đã thông báo xác nhận đủ điều kiện để huy động vốn và toàn bộ thuộc phân khúc căn hộ cao cấp. Về tình hình phát triển nhà ở xã hội, trong năm 2024, TPHCM đã hoàn thành đưa vào sử dụng 5/15 dự án nhà ở xã hội với quy mô 2.377/12.000 căn; 1/15 dự án nhà lưu trú công nhân hoàn thành một phần với quy mô 368/12.000 căn.

Các dự án đang triển khai và dự kiến trong tương lai

Có 4 dự án đang thi công với quy mô 2.874 căn (gồm 3 dự án nhà ở xã hội, 1 dự án nhà lưu trú công nhân), 6 dự án chưa được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 6.054 căn (5 dự án nhà ở xã hội, 1 dự án nhà lưu trú công nhân). Dự kiến sử dụng vốn đầu tư công 3 dự án nhà ở xã hội, với quy mô 3.630 căn, gồm dự án nhà ở xã hội tại khu đất phường Hiệp Thành, quận 12 quy mô 2.240 căn, dự án nhà ở xã hội tại phường Tân Thới Nhất, quận 12 quy mô 540 căn, dự án nhà ở xã hội tại số 4 Phan Chu Trinh, quận Bình Thạnh quy mô 850 căn.

Những khó khăn trong quy định pháp lý

Theo Sở Xây dựng, Sở đang rà soát, tổng hợp báo cáo của các chủ đầu tư về tình hình thực hiện nghĩa vụ dành 20% diện tích đất ở trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, dự án đầu tư phát triển đô thị có quy mô sử dụng đất trên 10 ha để xây dựng nhà ở xã hội; báo cáo, kiến nghị UBND TPHCM giải quyết các khó khăn, vướng mắc của các dự án tại các cuộc họp chuyên đề về nhà ở xã hội nhằm đảm bảo thực hiện các chỉ tiêu phát triển này.

Tuy nhiên, chương trình phát triển nhà ở TPHCM còn gặp một số hạn chế. Lĩnh vực nhà ở chịu sự điều chỉnh, chi phối của nhiều luật khác nhau như Đầu tư, Quy hoạch đô thị, Đất đai, Nhà ở, Xây dựng, Kinh doanh bất động sản, và Quản lý tài sản công, dẫn đến tình trạng xung đột khi áp dụng và gây khó khăn trong công tác quản lý nhà nước.

Khó khăn trong thực hiện nghĩa vụ tài chính

Công tác xác định nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất, nghĩa vụ tài chính phát sinh và rà soát các nghĩa vụ khác có liên quan trong quá trình đầu tư của doanh nghiệp sau khi có quyết định giao đất còn nhiều vướng mắc, chưa được tháo gỡ kịp thời. Điều này dẫn đến chủ đầu tư không thực hiện được các thủ tục tiếp theo như huy động vốn nhà ở hình thành trong tương lai…, thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở cho người dân sau khi xây dựng hoàn thành.

Kêu gọi giải quyết vướng mắc trong thủ tục hành chính

Sở Xây dựng đã kiến nghị UBND TPHCM chỉ đạo các sở liên quan khẩn trương hoàn tất việc đánh giá, rà soát và thống nhất chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc và lộ trình điều chỉnh đồ án quy hoạch phân khu đối với 88 dự án nhà ở xã hội và 94 dự án nhà ở thương mại đang kiến nghị cập nhật vào danh mục Kế hoạch phát triển nhà ở TPHCM giai đoạn 2021 – 2025.

Ngày càng cần thiết để bộ phận chức năng tập trung giải quyết các thủ tục hành chính như nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp, chấp thuận chủ trương đầu tư, và phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500, nhằm tháo gỡ những vướng mắc, đưa thị trường nhà ở phát triển bền vững hơn trong tương lai.